6 Cách Ôn Thi Hiệu Quả Bằng Phương Pháp Chuẩn Khoa Học

Hẳn ai trong chúng ta cũng luôn mong muốn tìm kiếm cách ôn thi hiệu quả khi ngồi trên ghế nhà trường. Đặc biệt là trước các kỳ thi, khối lượng kiến thức ôm dồn dễ khiến ta choáng ngợp và nản lòng. Vậy thì, việc có được một phương pháp ôn thi hiệu quả là một lối tắt đưa bạn đến vinh quang của tuổi học đường; là cuốn bí kíp mà bất kỳ ai cũng muốn sở hữu.

Thông thường, chúng ta vẫn ôn thi bằng cách đọc lại, ghi chú hay tóm tắt. Tuy nhiên, những phương pháp thông dụng này đã được khoa học chứng minh rằng không hiệu quả trong việc ôn thi. Vậy đâu là cách ôn thi hiệu quả chuẩn khoa học? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm được phương pháp ôn thi hiệu quả nhất.

Những thói quen xấu không giúp ôn thi hiệu quả

Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phần lớn các bạn học sinh, sinh viên thường không biết và rất hiếm khi sử dụng các kỹ thuật học tập hiệu quả. Những cách chúng ta thường sử dụng mỗi khi đến kỳ thi là tập trung ôn tập trong suốt một thời gian dài và liên tục về kiến thức đó.

Cách thực hiện thông dụng nhất để ôn thi vẫn là đọc lại, đôi khi có ghi chú và tóm tắt. Chúng ta vẫn thường nghĩ, đây là cách ôn thi hiệu quả nhất. Tuy nhiên tất cả những cách làm này đều là cách học thụ động và không mang lại hiệu quả cao.

Giáo sư Joh Loski, người có trên 10 nghiên cứu về học tập hiệu quả đã nói: Dựa trên các bằng chứng có sẵn, việc đọc lại được ông đánh giá là phương pháp ôn tập ít hiệu quả nhất. Mặc dù đọc lại giúp tiết kiệm tương đối thời gian. Nhưng khi so sánh với các kỹ thuật học tập khác, đọc lại kiến thức một cách thụ động thường kém hiệu quả hơn nhiều.

Còn vấn đề tại sao chúng ta không nên học liên tục kiến thức trong suốt một khoảng thời gian dài sẽ được giải thích ở phương pháp Spaced Repetition trong nội dung tiếp theo.

Phương pháp ôn thi khoa học Active Recall và Spaced Repetition

Active Recall

Active Recall (Chủ động gợi nhớ) là việc chúng ta thực hiện truy xuất những thông tin đã tiếp nhận được từ bộ nhớ một cách chủ động, có chủ đích để củng cố trí nhớ dài hạn. Hay nói một cách dễ hiểu hơn, bạn hãy tưởng tượng trí nhớ của chúng ta là một cái hộp, kiến thức đã học được cần giữ trong những ngăn khác nhau. Việc của chúng ta là chủ động tìm ra những kiến thức đó trong bộ nhớ của mình.

Phương pháp này được nghiên cứu bởi hai nhà tâm lý học Jeffrey D. Karpicke và Henry L. Roediger được công bố trong bài báo cáo “Tầm quan trọng sâu sắc của quá trình truy hồi đối với học tập” vào năm 2008. Kết quả nghiên cứu khẳng định rằng trong quá trình học tập, kiến thức sẽ được lưu trữ trong trí nhớ dài hạn với thời lượng lâu hơn khi người học dành nhiều thời gian cho việc truy hồi thông tin đó thay vì mã hóa thông tin.

Spaced Repetition

Trước khi nói đến Spaced Repetition, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một thuật ngữ: “Đường cong lãng quên Ebbinghaus”. Vào cuối thế kỷ 19, nhà tâm lý học người Đức, Hermann Ebbinghaus kiểm tra bộ nhớ của mình qua thời kỳ khác nhau của thời gian. Khả năng ghi nhớ là 100% tại thời điểm học bất kỳ thông tin cụ thể nào.

Tuy nhiên, nó giảm nhanh chóng xuống 40% trong những ngày đầu tiên. Sau đó, tốc độ duy trì trí nhớ lại chậm lại. Đường cong lãng quên Ebbinghaus mô tả sự suy giảm khả năng lưu giữ trí nhớ của não bộ theo thời gian.

Phương pháp lặp lại ngắt quãng (Spaced Repetition) được ứng dụng dựa trên nguyên lý của Đường cong lãng quên. Đây là phương pháp gia tăng thời gian giữa những lần ôn tập để khai thác hiệu ứng tâm lý ngắt quãng, giúp cải thiện khả năng ghi nhớ cùng một khối lượng nội dung trong một khoảng thời gian trải dài.

Điều này có nghĩa là ngay khi não bộ của mình bắt đầu quên điều gì đó, mình ôn lại ngay gối đầu và nhờ vậy nhớ được lâu hơn. Từ khóa quan trọng ở đây là “cách quãng”.

Active Recall và Spaced Repetition là một sự kết hợp hoàn hảo giúp kiến thức được củng cố chắc chắn và người học có thể ghi nhớ lâu hơn. Do đó, trong lúc ôn luyện, chúng ta cần tối ưu cả 2.

Xem thêm: 8 Bước Lập Kế Hoạch Phát Triển Bản Thân

Cách ôn thi hiệu quả với ứng dụng Active Recall và Spaced Repetition

1.Thực hành ngắt quãng

Trong phần giới thiệu về phương pháp Spaced Repetition đã nhắc đến khái niệm về đường cong lãng quên. Chúng ta vẫn thường cố gắng nhồi nhét toàn bộ kiến thức vào trước buổi thi nhưng điều này sẽ làm tất cả những kiến thức đó biến mất khỏi não bộ của ngay sau khi bước ra khỏi kỳ thi.

Để có thể học hiệu quả và giữ những kiến thức đó vào bộ nhớ của chúng ta lâu hơn, bạn cần chia nhỏ kiến thức và học theo từng phần nhỏ trong một khoảng thời gian dài hơn. Nhà tâm lý học nhận thức Yana Weinstein đã giải thích: “Mỗi khi bạn để lại một khoảng trống nhỏ, bạn sẽ quên một chút thông tin và sau đó bạn sẽ học lại nó.

Sự quên lãng đó thực sự giúp bạn củng cố trí nhớ.” Việc quên lãng sẽ giúp tăng cường trí nhớ bằng cách cho phép bản thân học và nhớ lại sự kiện. Bởi vậy nên thực hành ngắt quãng là chìa khóa cho những cách ôn thi hiệu quả trong kỳ học của chúng ta.

2. Flashcards – Cách ôn tập hiệu quả phổ biến nhất

Một trong những cách ôn bài hiệu quả phổ biến nhất để ứng dụng Active Recall và Spaced Repetition là sử dụng flashcard. Khi ôn bài, bạn nên ghi lại những phần kiến thức mà mình thấy quan trọng hoặc khó ghi nhớ lên fashcard, một mặt ghi khái niệm hay vấn đề và mặt còn lại ghi đáp án hoặc giải thích.

Khi đã có flashcard, chúng ta sẽ áp dụng Spaced Repetition bằng cách ôn bài cách quãng, ví dụ cách 1 ngày, 3 ngày, 5 ngày mình sẽ ôn lại, flashcard nào mình hay quên mình sẽ ôn nhiều hơn. Bạn cũng có thể chia flashcard thành các hộp dễ nhớ, bình thường và dễ quên để thuận tiện cho việc ôn tập hơn. Ngoài việc sử dụng flashcard giấy, chúng ta cũng có thể sử dụng flashcard điện tử như Anki hoặc Mochi Mochi khi học Tiếng Anh.

3. Phương pháp ôn thi hiệu quả bằng sơ đồ tư duy

Vẽ sơ đồ tư duy cũng là một cách ôn thi hiệu quả khá phổ biến. Phương pháp này rất tốt cho việc nhớ những kiến thức phức tạp, có liên quan chéo tới nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng khi thực hiện vẽ sơ đồ tư duy là không mở sách hay tài liệu. Đây là cách ứng dụng Active Recall để luyện cho não bộ cách gợi nhớ và hệ thống kiến thức. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng để tóm tắt theo chương, ví dụ như mỗi chương là một sơ đồ tư duy.

Sau khi có mindmap vẽ ra và đối chiếu kiến thức chuẩn rồi, chúng ta sẽ ứng dụng Spaced Repetition bằng cách giãn thời gian học ra vài giờ hoặc vài ngày rồi quay lại ôn tập.

4. Đặt câu hỏi thay vì ghi chú

Thay vì việc bạn ghi chú lại những ý quan trọng khi ôn bài, bạn hãy đặt mình vào vị trí một người ra đề và suy nghĩ xem từng phần kiến thức đó, có thể sẽ có những câu hỏi nào. Giả sử bạn là người ra đề, với bài khoá như thế này thì bạn muốn hỏi thí sinh những điều gì? Như vậy, trong quá trình ôn thi, thay vì chỉ học chay, bạn hãy tích cực đặt ra hàng loạt câu hỏi và tự trả lời sang phần bên cạnh.

Đây là một trong những cách ôn thi hiệu quả nhất vì nó giúp bạn rèn luyện tư duy một cách hoàn toàn chủ động và biết đâu phương pháp này có thể giúp bạn đoán được một số câu hỏi có thể có trong bài thi.

5. Tập diễn thuyết

Khi ôn thi, thay vì ôn thầm trong đầu, bạn nên nói ra thành lời vì khi nhẩm thành lời như vậy, ta buộc phải diễn đạt kiến thức một cách rõ ràng, logic, thay vì chỉ lướt qua trong đầu. Bạn có thể đứng lên và tập diễn thuyết, thuyết trình về những kiến thức mà mình đã học.

Để thực hiện tốt nhất phương pháp này, bạn nên ra khỏi bàn học, đi đi lại lại như đang tập thuyết trình để nói được tự nhiên hơn. Tốt hơn nữa, bạn tìm ai đó đọc câu hỏi để bạn trả lời. Cách ôn thi hiệu quả này sẽ tạo áp lực lên não bộ để gọi ra kiến thức tốt hơn và chuẩn bị tâm lý như khi đang đi thi, trả bài trên lớp.

6. Pomodoro – Cách để tập trung ôn thi

Nếu bạn là dễ bị phân tâm khi làm một việc gì đó trong thời gian dài thì phương pháp này sẽ rất hữu ích với bạn. Pomodoro hay còn gọi là phương pháp quả cà chua. Pomodoro gồm có 4 nguyên tắc:

1. Mỗi Pomodoro sẽ có 25 phút làm việc và 5 phút nghỉ ngơi, nếu bạn buộc phải gián đoạn thì Pomodoro sẽ được tính lại từ đầu, không có 1/2 hay 2/3 Pomodoro.
2. Chỉ tập trung làm 1 việc duy nhất với 100% thời gian đã định.
3. Nếu công việc xong trước khi Pomodoro kết thúc, bạn cần dùng thời gian còn lại để kiểm tra và tối ưu hóa công việc cho đến hết Pomodoro đó.
4. Trong các khoảng thời gian nghỉ, bạn cần phải nghỉ ngơi thực sự. Hãy nhắm mắt thư giãn, nghe nhạc, uống nước, mát xa đầu, khuôn mặt, thiền, sắp xếp bàn làm việc, đi dạo trong phòng hoặc làm những việc đơn giản không cần sử dụng tư duy nhiều.

Kết Luận

Hy vọng rằng, bài viết này sẽ truyền cảm hứng và thay đổi thói quen của bạn để bạn có thể ôn tập cho kỳ thi một cách hiệu quả hơn. Bạn đã tìm được cho mình cách ôn thi hiệu quả và phù hợp nhất với bản thân mình hay chưa? Chúc các bạn sẽ vượt qua kỳ thi và đạt được thành tích cao nhất!

‼️Đừng quên tham gia hội Chuyện Học Chuyện Hành Để truy cập kho thư viện “Siêu To Khổng Lồ” miễn phí và cập nhật các kiến thức mới nhất cũng như thảo luận cùng chúng mình. Cheers!