Cảm nhận về đoạn trích Chí khí anh hùng chọn … – Luật Dương Gia

1. Dàn ý cảm nhận về đoạn trích Chí khí anh hùng ngắn gọn nhất:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu tác giả Nguyễn Du, tác phẩm Truyện Kiều

Giới thiệu đoạn trích Chí khí anh hùng.

1.2. Thân bài:

Tính cách và nhân vật người anh hùng Từ Hải

– Sau khi chung sống với Kiều được nửa năm, Từ Hải đã nghĩ ra một nghiệp lớn: “động lòng bốn phương” việc làm và chí lớn của một đấng nam nhi.

– “Trượng phu” là để chỉ người có chí khí, anh hùng với ý nghĩa khâm phục, ngợi ca.

– Tốc độ “thoắt” trong việc thay đổi tâm trạng và diện mạo của Từ Hải.

=> Từ Hải gạt bỏ tình cảm cá nhân và nhanh chóng đi làm những việc lớn trong đời. Tư thế, bước đi kiêu hãnh, làm chủ vũ trụ.

– “Mênh mang” càng bộc lộ chiều rộng, chiều cao của đất trời, càng thể hiện tư thế của Người trong vũ trụ bao la.

– “Trông vời” tầm nhìn rộng, thoáng.

– Từ Hải một mình phi nước đại trên đường thẳng thể hiện sự cương quyết, dũng cảm của người anh hùng.

– Từ Hải ra đi không lưu luyến, xúc động. Chàng coi Kiều như người tri kỷ nhưng không thể để tình cảm cá nhân ảnh hưởng đến nghiệp lớn.

Lời hứa của Từ Hải với Kiều:

– Chàng hứa với Kiều khi nào “trăm binh, vạn ngựa”, “chuông đổ đầy đường”, “sáng rõ khuôn mặt”, sự nghiệp ổn định sẽ cưới nàng làm vợ, cho nàng một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

– Từ Hải tự tin khẳng định: một năm sau vinh quang sẽ trở lại

Sự quyết đoán của Từ Hải:

– Các động từ “quyết định”, “từ biệt”, “ra đi” đã thể hiện hành động dứt khoát, mạnh mẽ, không chút do dự của người anh hùng.

– Giữa không gian “gió mây” tráng lệ, bao la, con người hiện lên trong tư thế sánh ngang với vũ trụ.

– Hình ảnh “chim bằng” tung bay trên bầu trời cao rộng, trong “dặm biển” bao la với gió và mây làm nổi bật tư thế người anh hùng với bản lĩnh phi thường.

Nghệ thuật:

Tính chất ước lệ tượng trưng trong phong cách văn học trung đại, chất thơ sâu sắc.

1.3. Kết bài:

Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.

Xem thêm: Phân tích 8 câu thơ đầu bài Chí khí anh hùng chọn lọc siêu hay

2. Cảm nhận về đoạn trích Chí khí anh hùng hay nhất:

Bị đẩy vào lầu xanh lần thứ hai, Kiều rơi vào trạng thái đau đớn, tuyệt vọng: “Biết không chạy khỏi trời – Cũng dám vào lầu xanh”. Từ Hải bất ngờ xuất hiện trong lầu xanh và tìm gặp Kiều – tri kỷ của mình. Bằng “con mắt xanh” tinh tường, Kiều nhanh chóng nhận ra Từ Hải là bậc anh hùng ngay từ khi chưa lập nghiệp. Từ Hải chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh và lấy nàng làm vợ nhưng tình yêu không thể níu giữ Từ Hải. Đang sống hạnh phúc bên mỹ nữ, Từ Hải bất ngờ từ biệt Kiều, ra đi làm nên sự nghiệp anh hùng.

Đây là một bài thơ đầy sáng tạo của Nguyễn Du. Đoạn trích thể hiện khí phách anh hùng của Từ Hải qua cuộc chia tay với Thúy Kiều. Đoạn trích tập trung khắc họa hình tượng người anh hùng Từ Hải – người anh hùng có nhân cách cao cả, quyết thực hiện lý tưởng và khát vọng lớn lao của mình. Đặt Từ Hải vào cảnh tiễn biệt Kiều trong cảnh “thắp hương”, Thúy Kiều đã “một lòng một dạ” vì “phục tùng”, trong hoàn cảnh đó Từ Hải đã có thể bày tỏ, bộc lộ niềm khao khát của mình, hy vọng, tinh thần của mình. Khí phách anh hùng là vẻ đẹp và khí phách của Từ Hải, nó trở thành cảm hứng bao trùm cả bài thơ.

Trong bài thơ, Nguyễn Du đã sử dụng nhiều hình ảnh không gian “bốn phương”, “bốn bề”. Đó là không gian của vũ trụ bao la, khoáng đạt trước mắt người anh hùng, là bầu trời rộng mở và những con người “yên bình, thẳng tiến”. Không gian ấy hoàn toàn phù hợp với tính cách của Từ Hải – một con người “đội trời đạp đất”, “vươn trời vẫy biển”. Không gian ấy chắp cánh cho những ước mơ, khát vọng phi thường của Từ Hải.

Được sống trong sự yêu thương, bình yên của người vợ – người bạn tâm tình, có đôi mắt “có hồn” của anh. Từ Hải nghiễm nhiên “tiếng lành đồn xa”. Anh cảm thấy trong lòng dâng trào ý chí. Khát khao được tự do vùng vẫy, được sống không gò bó trong một khuôn khổ nhất định khiến Từ Hải không muốn an cư lạc nghiệp. Ông vốn là người theo chủ nghĩa lý tưởng – lý tưởng của ông là được sống tự do, vùng vẫy giữa trời và đất, không bị ràng buộc:

“Chọc trời khuấy nước mặc dầuDọc ngang nào biết trên đầu có ai”

Là một anh hùng với ước mơ và khát vọng lớn, Từ Hải cũng là một người đầy nhiệt huyết. Lần đầu gặp Kiều, Từ Hải nhanh chóng nhận ra Kiều chính là tri kỷ của mình, còn Thúy Kiều với đôi mắt xanh biếc cũng nhìn Từ như một người anh hùng “hai lòng nhìn nhau”, bởi lẽ “trai nhìn nhau mà xem” bằng hai trái tim yêu thương nhau”. Anh hùng gặp “thiếu nữ đỗ quyên”. Cuộc hôn nhân này đã mang lại cho Kiều và Từ Hải một cuộc sống hạnh phúc, bình yên. Nhưng người vợ xinh đẹp, thông minh, sắc sảo và tốt bụng không giữ được Từ Hải. Anh cảm thấy “tứ hướng” là cảm thấy rạo rực trong lòng, háo hức hướng tới trời cao đất rộng, tới cuộc sống tự do, tâm hồn rong ruổi bốn phương. Những hình ảnh “bốn phương”, trời biển” vẻ đồ sộ, tráng lệ trong bài thơ đã thể hiện lí tưởng và khát vọng lớn lao của Từ Hải. Người đó nói là làm, nói là đi, là đi. Đó là một cá tính mạnh mẽ và phi thường của người anh hùng.

Nguyễn Du để Từ Hải ngồi trên yên chuẩn bị ra đi, rồi từ biệt Kiều. Có thể thấy đây là một cuộc chia tay hết sức bất thường. Cuộc đời Kiều đã trải qua nhiều lần chia tay. Đó là cuộc chia tay với Kim Trọng trong im lặng, lưu luyến “khách ngựa còn thăm” – của một đôi trẻ thanh tú mới gặp nhau nhưng đã “tình trong như đã mặt ngoài còn e”; đó là cuộc chia tay cay đắng với Thúc Sinh “kẻ lên ngựa, kẻ chia tay”. Trong cuộc chia tay này, Từ Hải trong tư thế sẵn sàng của một người sẵn sàng ra đi vì chính nghĩa, vì lí tưởng, vì chính nghĩa. Tiếng gọi của sự nghiệp khiến anh rung động. Từ Hải không thể đắm mình trong phòng và Kiều không thể ngăn cản anh thực hiện khát vọng nghề nghiệp của mình. Sự nghiệp đối với Từ Hải là trên hết. Đó không chỉ là ý nghĩa cuộc đời ông mà còn là điều kiện để ông thực hiện những tâm nguyện, nguyện vọng mà người tri kỷ đã giao phó. Vì thế, Từ Hải quyết định ra đi không chút lưu luyến, luyến tiếc.

Khi Thúy Kiều xin Từ buông tha cho mình, Từ Hải đã trách móc tri kỉ không nỡ dứt bỏ “đứa con chung” của mình. Từ Hải mong ước Kiều vượt lên trên những tình cảm tầm thường để được làm vợ một người anh hùng có chí khí phi thường. Cho nên sau này trong nỗi nhớ của Thúy Kiều “Cánh hồng bay/ Mặt trời mòn” không chỉ là nỗi nhớ mong người yêu phương xa, mà còn là niềm mong sự nghiệp hanh thông.

Lời nói của Từ Hải cũng cho thấy ông là người rất tự tin. Ngay trong cảnh trần truồng, Từ Hải đã thấy mình như một bậc anh hùng, sự nghiệp tưởng như nắm chắc trong tay. Hiện anh mới bắt đầu với “yên kiếm”, nhưng anh khẳng định không quá 1 năm nữa anh sẽ trở lại với sự nghiệp lẫy lừng.

Từ Hải là nhân vật được Nguyễn Du xây dựng theo hướng lý tưởng hóa. Để xây dựng nhân vật này, nhà thơ đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật để khắc họa hình tượng người anh hùng: cách dùng từ, xây dựng hình ảnh, ngôn ngữ đối thoại,… tất cả đều toát lên khí chất hào hiệp. Vẻ đẹp khác thường của Từ Hải.

Trong đoạn trích, hàng loạt từ Hán Việt và những từ chỉ hành động mạnh mẽ như “trượng phu”, “mau lẹ” diễn tả hành động dứt khoát, mạnh mẽ của chàng trai hào hiệp ấy. Những hình ảnh hào hùng, tráng lệ như “động lòng bốn phương”, “quyết dứt áo ra đi”, “trời bao la” đã giúp nhà thơ thể hiện chí lớn của người anh hùng khi sẻ chia. Con người ấy muốn vẫy vùng trời cao biển rộng, không chịu trói mình trong cuộc sống tù túng. Nguyễn Du so sánh Từ Hải với con chim khi cất cánh như mây bay ngang trời, mỗi khi bay chín vạn dặm thì lại nghỉ. Hình ảnh ấy đã giúp tác giả thoải mái miêu tả phút chia tay giữa Từ Hải và Thúy Kiều.

Ngôn ngữ đối thoại cũng không thể thiếu góp phần làm nổi bật khí phách anh hùng. Biết rằng từ “bốn bể là nhà” Kiều vẫn tha thiết xin được đi cùng. Từ Hải nói với nàng những lời cương quyết và tin tưởng chàng sẽ trở về với “bách binh vạn mã – tiếng chiêng dậy đất, bóng chiều hai bên đường”.

Sử dụng linh hoạt và sáng tạo các yếu tố nghệ thuật: ngôn từ, hình ảnh, ngôn ngữ đối thoại, Nguyễn Du đã thành công trong việc xây dựng nhân vật Từ Hải. Khuynh hướng lí tưởng hoá với những nét tính cách đẹp đẽ, sinh động thấm nhuần lí tưởng.

Xem thêm: Mở bài Chí khí anh hùng (Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)

3. Cảm nhận về đoạn trích Chí khí anh hùng ấn tượng nhất:

Chí làm trai nam bắc đông tây Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể”

Từ Hải, nhân vật được coi là anh hùng trong Truyện Kiều của Nguyễn Du thể hiện rõ quan niệm về người anh hùng thời xưa. Thi hào Nguyễn Du đã xây dựng thành công hình tượng Từ Hải với ý chí anh hùng hơn người. Dù rất yêu Thúy Kiều nhưng chàng vẫn quyết dứt áo ra đi “bốn bể” để thỏa chí khí anh hùng.

Nếu Từ Hải trong Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân là tướng cướp thì trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, chàng là bậc anh hùng. Từ Hải không chỉ cứu Thúy Kiều khỏi lầu xanh mà còn giúp Kiều trả thù. Anh yêu cô và yêu say đắm:

Nửa năm hương lửa đương nồngTrượng phu thoắt đã động lòng bốn phươngTrông vời trời bể mênh mangThanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong

Nửa năm đã trôi qua kể từ ngày Kiều được chàng cứu thoát khỏi chốn ong bướm ấy. Họ sống với nhau như vợ chồng, Thúy Kiều nguyện ở bên chàng mãi mãi. Tưởng rằng tình yêu sẽ làm Từ Hải quên đi khí phách anh hùng, nhưng không. Anh chẳng những không quên mà còn lập tức muốn đi. Thanh kiếm đó, yên ngựa đó, đã lâu rồi anh không cầm hay cưỡi. Anh quyết định lên đường để thực hiện ước mơ của mình.

Tinh thần ấy lớn đến nỗi ngay cả tình yêu của Thúy Kiều cũng không thể níu chàng lại. Kiều không có ý ngăn cản Từ Hải về chung sống với mình, cũng không phải Từ Hải hết yêu Thúy Kiều mà vì muốn xuất gia lập nghiệp:

Nàng rằng: Phận gái chữ tòngChàng đi thiếp cũng quyết lòng xin điTừ rằng: Tâm phúc tương triSao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Thúy Kiều mong được hết chữ “tòng” với chàng; một là được ở bên bạn, hai là có thể chăm sóc nhau khi ốm đau. Cho dù con đường có khó khăn hay nguy hiểm đến đâu, cô ấy sẽ quyết định chọn con đường nào nếu họ đi cùng nhau. Nhưng một người lính đi thực hiện ước mơ, hoài bão của mình thì không thể có mối bận tâm nào khác. Từ Hải nhẹ trách Thúy Kiều không chịu từ bỏ số phận của một người con gái thường tình.

Nhẹ và nặng là hướng dẫn, thể hiện mong muốn. Chàng hứa với Thúy Kiều khi thành công sẽ đón nàng về:

Bao giờ mười vạn tinh binhTiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đườngLàm cho rõ mặt phi thườngBấy giờ ta sẽ rước nàng nghi giaBằng ngay bốn bể không nhàTheo càng thêm bận, biết là đi đâuĐành lòng chờ đó ít lâuChầy chăng là một năm sau vội gìQuyết lời dứt áo ra điGió mây bằng đã đến kì dặm khơi.

Khi nào cầm được “vạn binh” trong tay, trở về trong tiếng chiêng, cờ vui, thì mới rước nàng về làm lễ. Anh sẽ cho Thúy Kiều thật. Từ đó ta thấy được quyết tâm ra đi của Từ Hải là rất lớn, chàng tự ý thức được rằng đem Kiều đi cùng không phải là điều tốt. Vì anh không muốn ảnh hưởng đến ước mơ và không muốn cô phải khổ. Thân con gái dù có tiến xa đến đâu cũng không thể sánh bằng một đấng nam nhi anh hùng tương lai. Hơn nữa, bây giờ bốn bể đều là nhà, Từ Hải không biết đi đâu, nếu cô ấy đi theo thì chỉ thêm bực mình mà thôi. Chàng muốn Thúy Kiều hiểu lòng mình, đợi nàng một thời gian, cùng lắm là một năm, rồi chàng sẽ trở về với nàng. Từ biệt lần cuối, Từ Hải dứt áo ra đi, từ biệt Kiều.

Có thể nói Nguyễn Du đã xây dựng thành công nhân vật Từ Hải – một nhân vật anh hùng. Anh không chỉ đẹp về ngoại hình “vai rộng năm tấc, thân cao mười thước” mà còn đẹp bởi ý chí, khí phách anh hùng vượt lên. Anh không để chữ tình ảnh hưởng đến ý chí của mình. Đây quả thực là điều đáng khen ngợi của một người đàn ông cắm đầu vào đất.