Cảm hứng chủ đạo của bài thơ Tây Tiến là nỗi … – – THCS Võ Thị Sáu

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ tây tiến

Đề bài: Có người nói: “Cảm hứng chủ đạo của bài thơ Tây Tiến là nỗi nhớ Tây Tiến của Quang Dũng”. Hãy làm sáng tỏ ý kiến ​​trên.

Phân công

Quang Dũng là nhà thơ có tâm hồn phóng khoáng, lãng mạn và hào hoa. Ông đã để lại dấu ấn trong nhiều sáng tác tiêu biểu là bài thơ Tây Tiến. Nhắc đến Tây Tiến, người ta nhớ ngay đến thiên nhiên Tây Bắc cũng như hình ảnh người lính Tây Tiến một thời với nhiều nét đẹp mang đậm dấu ấn tiêu biểu của người lính trong cuộc kháng chiến ác liệt. Có người nói: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ Tây Tiến là nỗi nhớ Tây Tiến của nhà thơ Quang Dũng.

Cảm hứng chủ đạo là trạng thái cảm xúc mãnh liệt, có vai trò quan trọng xuyên suốt tác phẩm văn học, gắn với những suy nghĩ, nhận định của tác giả và tác động mạnh mẽ đến người đọc. Điểm khởi đầu cho sự phát triển và kết thúc của hành trình ngược về quá khứ của Quang Dũng là hoài niệm. Có thể nói nỗi nhớ chính là sợi chỉ đỏ xuyên suốt cả bài thơ, làm cho bài thơ càng dạt dào cảm xúc. Nỗi nhớ dẫn dắt nhà thơ trở về với nhiều thứ, đặc biệt là cảnh sắc thiên nhiên Tây Bắc và cuối cùng kết tinh của nỗi nhớ là hình ảnh người lính Tây Tiến. Nỗi nhớ hiện lên trong bài thơ mang một trạng thái cảm xúc sâu sắc.

Nỗi nhớ đưa nhà thơ về với thiên nhiên Tây Bắc với vẻ đẹp vừa dữ dội, khắc nghiệt lại vừa trữ tình, thơ mộng. Hai vẻ đẹp đan xen, hòa quyện vào nhau trong từng nét bút của nhà thơ khiến thiên nhiên Tây Bắc hiện lên đầy màu sắc và ấn tượng. Nỗi nhớ dồn nén như xoáy nước trong lòng thôi thúc nhà thơ cất tiếng gọi:

Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!

Nhớ núi nhớ chơi vơi

Tiếng gọi ấy như một nỗi niềm trống vắng, cô đơn của một người nặng lòng với Tây Tiến. Có lẽ xuất phát từ cảm nhận ấy mà thiên nhiên hùng vĩ, dữ dội trước hết được thể hiện qua hình ảnh sương núi: “Sài Khao sương phủ đoàn quân mỏi”. Sương mù dày đặc và lạnh lẽo như muốn nhấn chìm đoàn quân. Không chỉ vậy, những sườn núi dựng đứng, hiểm trở cũng được tái hiện, làm tăng thêm ấn tượng về màu sắc mãnh liệt của thiên nhiên nơi đây:

Dốc lên một khúc cua dốc đứng

Lợn hút rượu, súng ngửi trời

Lên ngàn thước, ngàn thước xuống

Ba câu thơ vẽ nên một bức tranh thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ với hình ảnh những đèo dốc quanh co “khúc khuỷu”, “sâu thẳm”, “mây nuốt”. “Dốc lên khúc khuỷu dốc đứng” câu thơ chỉ có bảy chữ nhưng có tới năm âm sắc, hai chữ dốc được lặp lại rồi kết hợp với hai chữ quanh co, “sâu” gợi lên một khung cảnh. Đường đèo dốc, gian nan và nguy hiểm. Bức tranh hoang sơ, bí ẩn tiếp tục được khắc họa sắc nét qua hai câu thơ tiếp theo:

“Chiều hôm thác hùng vĩ gầm thét

Đêm Mường Hịch hổ trêu người”

Việc sử dụng thủ pháp nhân hóa qua hai hình ảnh “thác gào”, “hổ trêu ngươi” càng nhấn mạnh sự linh thiêng, đáng sợ của chốn rừng thiêng khiến người ta cảm thấy rùng rợn, rợn người. . Thiên nhiên Tây Bắc dữ dội, hiểm trở là thế nhưng cũng thơ mộng đến lạ lùng:

“Mường Lát hoa về trong đêm”

Và rồi Tây Tiến mang vẻ đẹp êm đềm trong khói lửa:

“Nhớ Tây Tiến cơm cháy

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”

Đậm đà và trữ tình hơn cả có lẽ là cảnh sông nước mênh mông trong bốn câu thơ:

“Người về Châu Mộc chiều sương

Có thấy hồn lau bến bờ không?

Bạn có nhớ con số trên cột

Nước trôi hoa lay động”

Đây là cảnh thiên nhiên vào một buổi chiều ở Châu Mộc với sương mù giăng mắc, mơ hồ với dòng sông thơ mộng thơ mộng và bờ hoang vu với những hồn lau sậy. Chỉ bằng vài nét bút gợi tả, Quang Dũng đã khắc họa nên một bức tranh phong cảnh mang vẻ đẹp huyền ảo, xa vắng và thơ mộng cho thiên nhiên Tây Bắc. Thiên nhiên cũng như con người với vẻ đẹp đặc trưng của Tây Bắc khiến người đọc không khỏi ấn tượng.

Không chỉ thiên nhiên Tây Bắc mà hình ảnh người lính Tây Tiến, đoàn quân Tây Tiến cũng hiện lên thật đẹp trong nỗi nhớ của Quang Dũng. Nếu thiên nhiên vừa dữ dội, vừa thơ mộng, duyên dáng thì con người cũng hiện lên với vẻ đẹp mạnh mẽ, khỏe khoắn, dũng cảm nhưng cũng không kém phần lãng mạn, hào hoa. Hai vẻ đẹp đó của người lính được hiện lên cạnh nhau trong mỗi dòng kí ức của nỗi nhớ. Nhớ chặng đường hành quân với biết bao khó khăn, gian khổ, sương mù, dốc núi hiểm trở hay tiếng hổ dữ, người lính vẫn sẵn sàng đối mặt, không chút lo lắng, sợ hãi.

Không những thế, người lính còn tự tạo cho mình những giây phút thư giãn, nghỉ ngơi, vui vẻ. Ta có thể thấy điều này qua hình ảnh “súng ngửi trời”. Người lính hiện lên với sự lạc quan, yêu đời hơn bao giờ hết trước sự khắc nghiệt của cuộc hành trình. Tuy nhiên, nét hào hùng, đa tài của người lính đã được Quang Dũng gợi nhớ trong nỗi nhớ rõ hơn trong đêm liên hoan thân mật nghĩa tình quân dân:

“Doanh trại được thắp sáng với đuốc và hoa

Này, cậu mặc áo từ khi nào vậy?

Người đàn ông lên điệu của cô nàng nhút nhát

Nhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ”

Cảnh vật và con người trong đêm liên hoan thực sự đã đem lại sức hấp dẫn kỳ lạ đối với những người lính. Những người lính đắm say trong tiếng nhạc kèn, hồn đầy chất thơ và mơ về một ngày mai hạnh phúc ở Viêng Chăn. Chính đêm kỷ niệm thân mật nghĩa tình quân dân này là nguồn động viên, an ủi người chiến sĩ vượt lên trên sự tàn khốc của chiến tranh.

Hình ảnh đoàn quân Tây Tiến vẫn hiện về trong nỗi nhớ của Quang Dũng qua bốn câu thơ:

“Đoàn quân Tây Tiến không mọc tóc

Đội quân xanh dữ dội và hung dữ

Mắt đăm đăm gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội, hương kiều”

Chân dung người lính rất đặc sắc với những nét vẽ khác thường như “không mọc tóc”, “xanh mướt”, “dữ dội dữ dội”, “đôi mắt mơ màng”. Nhưng tất cả những điều này đều bắt nguồn từ chính thực tế cuộc sống khắc nghiệt và gian khổ. Trước thực tế đó, Quang Dũng đã không né tránh mà khéo léo tái hiện nó bằng màu sắc lãng mạn: “Tây Tiến đoàn quân không mọc tóc”. Cách nói của Quang Dũng thể hiện phong thái trơ trẽn của những người lính trẻ thơ ngây: tóc không mọc chứ không phải tóc không mọc được vì sốt rét. Nơi rừng thiêng nước độc thiếu đủ đường, không có thuốc men đầy đủ nên “quân xanh” cũng là điều dễ hiểu. Nỗi nhớ “thân thơm” như một yếu tố cân bằng lại đời sống nội tâm của người lính sau những tháng ngày hành quân gian khổ, chứ không phải là sự yếu đuối như một số người lầm tưởng. Bằng cách sử dụng ngôn từ tài tình, Quang Dũng đã tạc nên một tượng đài cụ thể vừa ấn tượng bên ngoài vừa có tâm hồn lãng mạn, hào hoa bên trong.

Người lính gan dạ, dũng cảm, hào hoa nhưng cũng toát lên vẻ đẹp bi tráng của thế hệ trẻ đầy nhiệt huyết. Ngòi bút của Quang Dũng đã phác họa thành công hình tượng người lính Tây Tiến nhưng không đưa người đọc vào nỗi buồn mà luôn ánh lên vẻ đẹp hào hùng:

“Rải rác khắp biên giới của vùng đất xa xôi”

Ra chiến trường không tiếc đời xanh

Áo thay chiếu ta về đất khách

Sông Mã réo khúc độc ca.”

Nỗi buồn dường như được giảm nhẹ bởi việc nhà thơ sử dụng những từ Hán Việt như “biên giới”, “xa xôi”. Mặt khác, nỗi buồn ấy bị làm mờ đi bởi lí tưởng khát khao chiến đấu quên mình của người lính: “Ra chiến trường không tiếc một đời xanh”. Bi kịch cái chết tiếp tục được hỗ trợ bởi câu nói ngầm “Áo bào phản anh về dương gian”. Về với đất liền là về với đất mẹ thân yêu, về với tất cả những gì bình dị nhất, thân thương nhất. Tiếng sông Mã gầm thét như tạo nên một bản nhạc riêng, độc đáo cho người lính Tây Tiến.

Bằng sự lựa chọn ngôn ngữ chính xác, tinh tế, hình ảnh thơ độc đáo, mới mẻ, nhà thơ đã vẽ lại một bức tranh với những đường nét mềm mại, đường nét khỏe khoắn. Nỗi nhớ phải chân thành, tình yêu phải thật sâu nặng, Quang Dũng mới có thể tạo nên một bức tranh mà khi nhìn vào, người đọc không khỏi ngỡ ngàng.

Tây Tiến là nỗi nhớ của một người thủy chung. Nỗi nhớ ấy đưa nhà thơ trở về với những kỉ niệm đẹp khó phai. Dù nhớ về kỉ niệm nào thì cảm xúc của nhà thơ cũng thật mãnh liệt, thật chân thành và thật đau xót. Phải là một người biết yêu thương và trân trọng những kỷ niệm mới có thể làm nên những bài thơ như vậy.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 luyện thi THPT Quốc gia:

Giới thiệu về kênh Youtube

Các bộ đề lớp 12 khác