Trong các yếu tố cấu thành lãnh thổ quốc gia, yếu tố nào quan trọng

Trong các yếu tố cấu thành lãnh thổ quốc gia, yếu tố Lãnh thổ là quan trọng nhất, quyết định nhất.

Trắc nghiệm: Trong các yếu tố cấu thành lãnh thổ quốc gia, yếu tố nào quan trọng nhất, quyết định nhất?

A. Dân cư

B. Lãnh thổ

C. Nhà nước

D. Hiến pháp, pháp luật

Đáp án đúng: B. Lãnh thổ

Cùng THPT Đông Thụy Anh tìm hiểu thêm về lãnh thổ quốc gia nhé.

1. Lãnh thổ quốc gia là gì?

– Lãnh thổ quốc gia là một phần của trái đất bao gồm vùng đất, vùng nước, vùng trời trên vùng đất và vùng nước cũng như lòng đất dưới chúng thuộc chủ quyền hoàn toàn và riêng biệt của mỗi quốc gia nhất định.’

– Lãnh thổ quốc gia là các bộ phận lãnh thổ thuộc chủ quyền hoàn toàn, tuyệt đối hay riêng biệt của một quốc gia, tại đó, quốc gia duy trì giới hạn quyền lực nhà nước đối với cộng đồng dân cư nhất định. Lãnh thổ quốc gia là toàn vẹn và bất khả xâm phạm dựa trên quy chế pháp lý về lãnh thổ quốc gia do quốc gia tự xác định, phù hợp với luật quốc tế. Về mặt địa lí và pháp lí lãnh thổ quốc gia gồm có bốn bộ phận cấu thành: vùng đất, vùng nước, vùng trời và lòng đất.

– Lãnh thổ quốc gia của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được quy định trong Hiến pháp. Hiến pháp năm 2013 quy định gồm có đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời.

2. Các bộ phận cấu thành lãnh thổ quốc gia

Lãnh thổ quốc gia bao gồm 4 bộ phận tự nhiên cấu thành lên là: Vùng đất, vùng nước, vùng trời và vùng lòng đất.

a. Vùng đất

– Vùng đất bao gồm toàn bộ đất liền, các hải đảo của một quốc gia, bao gồm cả phần đảo gần bờ và đảo xa bờ

– Đây được xác định là bộ phận quan trọng nhất, là nơi chủ yếu quốc gia thực hiện chủ quyền của mình, cũng là nơi xuất phát của chủ quyền quốc gia đối với vùng nước, vùng trời và vùng lòng đất.

– Riêng trường hợp đối với các quốc gia quần đảo như Indonesia, Philippin…thì vùng đất của quốc gia sẽ được xác định là tập hợp các vùng đảo thuộc chủ quyền của quốc gia đó.

– Về tính chất chủ quyền thì vùng đất là vùng thuộc chủ quyền hoàn toàn và tuyệt đối của quốc gia.

b. Vùng nước

– Vùng nước là toàn bộ các phần nước nằm trong đường biên giới quốc gia. Dựa vào vị trí, tính chất riêng của từng vùng người ta thường chia các vùng nước thành các thành phần.

+ Vùng nước nội địa: Sông, hồ, đầm lấy… Trong luật quốc tế, vùng nước nội địa không chỉ là tất cả các đối tượng trên, mà còn là vịnh biển, vịnh, cảng và cả vùng biển (nhưng chỉ khi chúng bị đóng khung hoàn toàn bởi bờ biển của một quốc gia)

+ Vùng nước biên giới: Là vùng nước trên các đoạn sông, suối biên giới hoặc các vùng nước khác mà đường biên giới trên đất liền đi qua.

+ Vùng nội thủy: Nội thủy là vùng biển nằm bên trong đường cơ sở thông thường và đường cơ sở thẳng. Nội thủy là vùng biển gần ngay sát bờ biển, bao gồm cả vùng nước cảng biển và vùng nước bên trong đường đóng cửa vịnh

+ Vùng nước lãnh hải: Là vùng biển nằm ngoài và tiếp liền với vùng nội thuỷ của quốc gia. Bề rộng của lãnh hải theo công ước luật biển năm 1982 do quốc gia tự quy định nhưng không vượt quá 12 hải lí tính từ đường cơ sở.

– Trong đó, vùng nước nội địa và vùng nước nội thủy thì quốc gia sẽ có chủ quyền hoàn toàn tuyệt đối, tại vùng nước biên giới và vùng nước lãnh hải thì các quốc gia có chủ quyền hoàn toàn đầy đủ.

c. Vùng trời

– Vùng trời là khoảng không gian bao trùm lên trên toàn bộ vùng đất và vùng nước, thuộc chủ quyền hoàn toàn, tuyệt đối và riêng biệt của quốc gia.

– Hiện nay, độ cao của vùng trời không được Luật Quốc tế quy định cụ thể, các nước dựa vào trình độ khoa học để tự xác định lấy độ cao vùng trời của quốc gia mình.

d. Vùng lòng đất

– Vùng lòng đất được xác định là bộ phận nằm phía dưới vùng đất và vùng nước của quốc gia. Cũng giống vùng trời, hiện nay Luật Quốc tế không ghi nhận chính xác độ sâu của lòng đất, do đó các quốc gia mặc nhiên thừa nhận vùng lòng đất có độ sâu kéo dài đến tận tâm trái đất.

– Vùng lòng đất thuộc chủ quyền hoàn toàn, tuyệt đối của quốc gia.

– Ngoài ra, còn có một phần được xác định là lãnh thổ di động, được hiểu là khi máy bay, tàu biển, tàu vũ trụ, đường ống ngầm, cáp ngầm có mang cờ quốc gia hoặc dấu hiệu riêng biệt của quốc gia đang nằm hoặc đang hoạt động ở vùng trời quốc tế, vùng biển quốc tế, khoảng không vũ trụ thì chúng được coi là một bộ phận lãnh thổ quốc gia.

3. Chủ quyền lãnh thổ quốc gia

– Chủ quyền lãnh thổ quốc gia là quyền tối cao, tuyệt đối, hoàn toàn và riêng biệt của quốc gia đối với lãnh thổ và trên lãnh thổ của mình.

– Quốc gia có quyền tự do lựa chọn chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội phù hợp với nguyện vọng của cộng đồng dân cư sống trên lãnh thổ mà không có sự can thiệp, áp đặt dưới bất kì hình thức nào từ bên ngoài.

– Quốc gia có quyền tự do trong việc lựa chọn phương hướng phát triển đất nước, thực hiện những cải cách kinh tế, XH phù hợp với đặc điểm quốc gia. Các quốc gia khác và các tổ chức khác có nghĩa vụ tôn trọng sự lựa chọn đó.

– Quốc gia tự quy định chế độ pháp lí đối với từng vùng lãnh thổ quốc gia.

– Quốc gia có quyền sở hữu hoàn toàn đối với tất cả tài nguyên thiên nhiên trong lãnh thổ của mình.

– Quốc gia thực hiện quyền tài phán (quyền xét xử) đối với mọi công dân, tổ chức, kể cả cá nhân, tồ chức nước ngoài trong phạm vi lãnh thổ quốc gia (trừ những trường hợp quốc gia, hoặc điều ước quốc tế mà quốc gia đó là thành viên có quy định khác)

– Quốc gia có quyền áp dụng các biện pháp cưỡng chế thích hợp, có quyền điều chỉnh, kiểm soát các hoạt động của công ty đa quốc gia, sở hữu cả người nước ngoài cũng như hoạt động của các tổ chức tương tự, kể cả trường hợp quốc hữu hóa, tịch thu, trưng thu tài sản của tổ chức, cá nhân nước ngoài có bồi thường hoặc không bồi thường.

– Quốc gia có quyền và nghĩa vụ bảo vệ, cải tạo lãnh thổ quốc gia theo những nguyên tắc chung của pháp luật quốc tế; có quyền định sử dụng thay đổi lãnh thổ phù hợp với pháp luật và lợi ích của cộng đồng dân cư sống trên lãnh thổ đó.

Tác giả: Trường THPT Đông Thụy Anh

Chuyên mục: Giáo Dục