Hoá học 9 Bài 48: Luyện tập Rượu etylic, axit axetic và chất béo

Bài 1:

Hãy chọn các chất thích hợp điền vào các dấu hỏi rồi viết các phương trình hóa học của các sơ đồ phản ứng sau:

a) C2H5OH + ? → ? + H2(uparrow)

b) C2H5OH + ? (overset{t^{0}}{rightarrow}) CO2 + ?

c) CH3COOH + ? CH3COOC2H5 + ?

d) CH3COOH + ? → (CH3COO)2Mg + ?

e) CH3COOH + KOH → ? + ?

f) (RCOO)3C3H5 + ? (overset{t^{0}}{rightarrow}) ? + RCOONa

g) CH3COOC2H5 + H2O (xrightarrow[axit]{t^{0}}) ? + ?

h) C2H4(k) + ? (overset{Axit}{rightarrow}) C2H5OH

i) ? + Zn → (CH3COO)2Zn + ? (uparrow)

k) 2CH3COOH + ? → (CH3COO)2Ca + ? + H2O

Hướng dẫn:

a) 2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2(uparrow)

b) C2H5OH + 3O2 (overset{t^{0}}{rightarrow}) 2CO2 + 3H2O

c) CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O

d) 2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2(uparrow)

e) CH3COOH + KOH → CH3COOK + H2O

f) (RCOO)3C3H5 + 3NaOH (overset{t^{0}}{rightarrow}) C3H5(OH)3 + 3RCOONa

g) CH3COOC2H5 + H2O (xrightarrow[axit]{t^{0}}) CH3COOH + C2H5OH

h) C2H4(k) + H2O(l) (overset{Axit}{rightarrow}) C2H5OH

i) 2CH3COOH + Zn → (CH3COO)2Zn + H2(uparrow)

k) 2CH3COOH + CaCO3 → (CH3COO)2Ca + CO2(uparrow) + H2O

Bài 2:

Cho 50 ml dung dịch axit axetic tác dụng hoàn toàn với Mg cô cạn dung dịch ta thu được 1,42 g muối.

a. Tính nồng độ mol của dung dịch axit.

b. Thể tích khí H2 ở đktc sinh ra là bao nhiêu.

Hướng dẫn:

Phương trình hóa học:

2CH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2(uparrow)

0,02 (leftarrow) 0,01 → 0,01

Số mol muối tạo thành là: ({n_{{{(C{H_3}COO)}_2}Mg}} = frac{m}{M} = frac{{1,42}}{{142}} = 0,01(mol))

a) Nồng độ mol của dung dịch axit là:

({C_M} = frac{n}{V} = frac{{0,02}}{{0,005}} = 0,4(M))

b) Thể tích khí H2 sinh ra:

({V_{{H_2}}} = 0,01.22,4 = 0,224(lit))

Bài 3:

Có hỗn hợp A gồm rượu etylic và axit axetic. Người ta thực hiện thí nghiệm với hỗn hợp A và thu được kết quả như sau: – Nếu cho A phản ứng với natri dư thì sau phản ứng thu được 4,48l khí không màu. – Nếu cho A phản ứng với Na2CO3 dư và dẫn khí tạo thành qua bình đựng nước vôi trong dư thì thu được 10g kết tủa. a) Hãy viết các phương trình hóa học. b) Tính phần trăm khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp A. Các thể tích khí đều được đo ở điều kiện tiêu chuẩn.

Hướng dẫn:

Gọi a,b lần lượt là số mol của rượu và axit Phương trình phản ứng:

2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2

a (mol) → (frac{a}{2})(mol)

2CH3COOH + 2Na → 2CH3COONa + H2

b (mol) → (frac{b}{2}) (mol)

Vì khi cho A phản ứng với natri dư thì sau phản ứng thu được 4,48l khí không màu ta có:

({n_{{H_2}}} = frac{{(a + b)}}{2} = frac{{4,48}}{{22,4}} = 0,2 Rightarrow a + b = 0,4) (1)

Khi tác dụng với Na2CO3 thì chỉ có axit tác dụng sinh ra CO2

Phương trình phản ứng:

2CH3COOH + Na2CO3 → (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O

0,2 (leftarrow) 0,1

CO2 + Ca(OH)2 (dư) → CaCO3(downarrow) + H2O

0,1 (leftarrow) 0,1

Số mol kết tủa CaCO3 là: ({n_{CaC{O_3}}} = frac{{10}}{{100}} = 0,1(mol))

Vậy số mol của axit là 0,2 (hay b = 0,2) ⇒ a = 0,2 (mol)

Khối lượng hỗn hợp A là:

m = maxit axetic + mRượu etylic = 0,2.46 + 0,2.60 = 21,2 (gam)

Phần trăm khối lượng của Rượu etylic là:

(% {m_{{C_2}{H_5}OH}} = frac{{0,2.46}}{{21,2}}.100 = 43,4)

Phần trăm khối lượng của Axit axetic là:

(% {m_{C{H_3}COOH}} = 100 – % {m_{{C_2}{H_5}OH}} = 100 – 43,4 = 56,6)

Bài 4:

Một loại chất béo được điều chế từ C15H31COOH và glixerol C3H5(OH)3

1. Viết phương trình phản ứng
2. Đun nóng 4,03 kg chất béo trên với lượng dung dịch NaOH dư .Tính khối lượng glixerol thu được
3. Tính khối lượng xà phòng bánh chứa 72% muối C15H31COONa điều chế được.

Hướng dẫn:

a) Phương trình hóa học:

3C15H31COOH + C3H5(OH)3 → (C15H31COO)3C3H5 + 3H2O

b) Số mol chất béo đem phản ứng là:

({n_{{{({C_{15}}{H_{31}}COO)}_3}{C_3}{H_5}}} = frac{{4,03}}{{8,06}} = 0,5(kmol))

(C15H31COO)3C3H5 + 3NaOH (dư) (overset{t^{0}}{rightarrow}) 3C15H31COONa + C3H5(OH)3

0,5 (kmol) → 1,5 (kmol) 0,5 (kmol)

Khối lượng glixerol thu được là:

({m_{{C_3}{H_5}{{left( {OH} right)}_3}}} = 0,5.92 = 46(kg))

c) Khối lượng xà phòng bánh chứa 72% muối C15H31COONa điều chế được là:

mXà phòng (= 1,5.267.frac{{100}}{{72}} = 556,25(kg))